İLÇENİN KURULUŞU VE KISA TARİHÇESİ

          Sur ilçesi; 2008 yılında, 5747 sayılı Kanunla, Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi sınırları içerisinde, Diyarbakır'ın en eski yerleşim merkezinde kurulmuştur. Sur İlçesi adını, ilçe merkezi ile çevirili bulunan Diyarbakır Sur'larından almıştır.

          Güneydoğu Anadolu Bölgesinin orta bölümünde yer alan Sur ilçesi, Dicle Nehri'nin kenarında, denizden 660 metre yükseklikte, Karacadağ'ın lavları üzerine kurulmuştur.  ilçe, tarihin her devrinde büyük medeniyetlere ve zengin kültürlere beşiklik etmiştir. İlçede egemen olmuş büyük uygarlıkların bıraktıkları izlere ve çok sayıda tarihi eserlere, ilçenin her yerinde rastlamak mümkündür.  

                            
            Tarihi geçmişi; çok eskilere, M.Ö.7.500 yıllarına kadar uzanmaktadır. Son dönemde yapılan arkeolojik kazılarda Dünyadaki en eski yerleşim alanlarının bu bölgede olduğu görülmüştür. 

            İlçede; sırasıyla Hurriler, Mitanniler, Hititler, Asurlar, Medler, Persler, Büyük İskender, Romalılar, Bizanslılar, Araplar, Selçuklular, Osmanlılar ve bir çok 30'a yakın  uygarlıklar hüküm sürmüşlerdir.  

 
            İlçe; çok sayıda uygarlığın izlerini taşıyan, zengin tarihi ve kültürel birikimi ile farklı uygarlıkların, medeniyetlerin yerleşim alanı ve merkezi olmuştur. İlçe bir tarih ve kültür merkezi olma özelliğini her zaman koruyabilmeyi başarmıştır. Her uygarlık kendi kültürünü, öncekilerle kaynaştırıp, daha zengin hale getirerek  yeni kuşaklara adeta bir ''Açık Hava  Yazıtlar Müzesi''  şeklinde sunmuştur.

                                         
            Görülmesi gereken yerler; dikkat çekici tarih eserler olan eski Diyarbakır evleri, Cahit Sıtkı Tarancı ve Arkeoloji Müzeleri, Meryem Ana Kilisesi,  On Gözlü Köprüyü, Deliller ve Hasanpaşa Hanı, Kervansaraylari, Medreseleri, Hz. Süleyman Camii ve içinde bulunan 27 sahabe makberleri, Nebi Camii, Dört Köşeli ve Dört Ayaklı Minareleri,  Anadolu´nun en eski ve ilk ibadete açılan, avlusunda bulunan şadırvanı, çeşitli devirlere ait kitabeleri ve İslam dünyasında beşinci Harem-i Şerif olarak bilinen Ulu Camii ve Dünya kültür mirası olarak kabul edilen Diyarbakır Surları görmeye değer eserlerdendir. 

İLÇENİN EKONOMİ VE TİCARET DURUMU

            İlçe, yıllardır çevre il ve ilçeleri ile tarihi ve ticari bağlarını çok iyi sağlayabilmiştir. İlçe oldukça canlı ve hareketli  bir ticaret merkezidir. Her türlü tarımsal, hayvansal ve sanayi ürünlerinin alınıp satıldığı bir bölge pazarıdır.

            Canlı hayvan ve hayvansal ürünlerin ticareti oldukça yaygındır. Çevrede yetiştirilen hayvanların büyük kısmı, ilçede bulunan canlı Hayvan Pazarı'nda satılmaktadır.

            İlçede kuyumculuk sanatı eskiden beri yaygındır. İlçe merkezinde bulunan tarihi  kapalı  kuyumcular çarşısı, çevrenin en önemli mücevherat merkezidir. 

            İlçe merkezinde her çeşit ürünü satın alan esnaf bulunur. İl  ve çevre ilçelerde yaşayan halkın çoğu  ilçemizde ticaret yapmaktadır. Her çeşit elektronik, süs, ziynet, çeyiz, mutfak, giyim, gıda, baharat  ve diğer ürünler bolca bulunur. Bu ürünlerin  toptan ve perakende olarak satın alındığı hareketli ticaret merkezileri olan Melikahmet Caddesi, Balıkçılarbaşı, Gazi Caddesi ve Dağkapı semtlerinde yapılan alışveriş sırasında yoğun  insan kalabalığında zaman zaman izdihamlar yaşanır. İlçede çok sayıda bulunan bankalar, ekonomik canlılığı arttırmaktadır.  Sur, bol çeşitli ve hesaplı alışveriş yapılabilecek işyerlerinin bulunması nedeniyle, gündüz cazibe merkezi haline gelmektedir.